De kapitein: "eiland effect"

Beste lezers, wederom een mooi verhaal van de kapitein dat ik u niet wil onthouden. Kijkt u evt ook naar een uitgebreide reactie hierop van de vader van een van de (jonge) opvarenden. De moeite waard. Zie http://community.avro.nl/blogs/treshombres/archive/2010/03/19/arjen-quot-gy-zult-geen-goede-wind-verleggen-quot.aspx Groet, Mariette.

Vandaag Donderdag 18 Maart is het precies 6 weken geleden dat we uit onze thuishaven Den Helder vertrokken. Nog 800 mijlen te gaan dan liggen we in de haven van Port au Prince. Voor vertrek vroegen mensen ons hoe lang de reis zou duren. Het antwoord was dan 4 tot 8 weken. Hoewel we een aantal dagen later aankomen zijn we via de Antigua passage gisteren in het rustige Caraïbische water beland. Diezelfde middag werden we begroet door één bultrug die maar liefst 5 keer volledig uit het water kwam springen, het hele scheepsvolk barste uit in gejuich, zo mooi was deze fantastische ontvangst. Nadat we de hele nacht met een goede wind en een mooie ruime koers konden zeilen werd in de loop van de ochtend de wind steeds minder. In de ochtend had ik het met de tweede stuurman over de verraderlijke winden rond eilanden die samen met de stromingen een puur zeilschip in gevaarlijke situaties kunnen brengen. Rond de wachtwisseling om 1400 kregen we te maken met tegenwind die onze koers deed wijzingen, rechtsstreeks naar het eiland Nevis met haar vervaarlijke riffen. Meteen werden er handen aan de brassen gezet om aan de wind te brassen. Hierdoor konden we een andere koers gaan voorliggen en zo genoeg vrij komen van het eiland en het fenomeen "eiland effect" Deze plotselingen verandering in de wind, ook wel eiland effect genoemd (of zo noem ik dat gewoon) wordt veroorzaakt door de boven het eiland verwarmde stijgende lucht waardoor men overdag te maken krijgt met een zeewindje of te wel een aanlandige wind. 's Nachts is dit fenomeen omgedraaid en krijgt men te maken met een aflandige wind. Deze wind is vaak veel minder in kracht, maar wel goed te gebruiken als je een eiland met een puur zeilschip wilt verlaten. "Daar komt waarschijnlijk dan ook het woord nachtwerk vandaan"

Met het lichte windje en de warmte aan dek werd mij herhaaldelijk gevraagd om het schip bij te draaien (stil te leggen) om te gaan zwemmen. Na enig uitleg van het hierboven beschrevene kon ik dit nog rekken tot een uurtje voor zonsondergang. Toen begonnen een aantal mensen te smeken, alsjeblieeeft. Mijn gevoelens en geweten kwamen hierdoor wel onder druk te staan. "Gy zult geen goede wind verleggen" een uitspraak van onze reder Jorne Langelaan achtervolgde mijn geweten al de die hele middag en voor mijn gevoel, al ben ik geen vis zou zelfs ik wel een duik wagen in water van 28.5 graden. Daarbij komt dat de bemanningsleden van dit clipperschip het natuurlijk enorm verdiend hadden. De snelheid was afgenomen tot 1.5 knopen zo'n 2.5 km, de zee bijna als een spiegel, het eiland vrij gevaren... Ik stemde toe, maar eerst zouden er voldoende voorzorgmaatregelingen moeten worden getroffen zoals een lange lijn over boord met een reddingsring met één eind vast aan het schip. Een zwemtrap aan lij werd overboord gehangen, daarna werd de voormast rondgebrast (het zogeheten bijliggen) waardoor de vierkante zeilen bak kwamen te staan. Het grootzeil, de grootstagzeilen, het voorstagzeil en de kluivers werden aan de wind getrimd. Zo kwam uiteindelijk het schip na zo'n drie weken stil te liggen in één van de mooiste zonsondergangen die men zich kan wensen.

Wordt vervolgd

Kapitein van de schoenerbrik Tres Hombres

Arjen van der Veen