Mission Completed! kapitein Arjen

Na een heftige ontmoeting met Haïti Port au Prince, heb ik een aantal dingen voor mezelf kunnen verwerken. Het wordt tijd dat ik een stukje ga schrijven.

Onder ons heerste de indruk dat de kusten en havens van Haïti onveilig waren. Deze onrust kwam door de horrorverhalen en het nieuws die we hier en daar konden opvangen. Er was zelfs een bericht dat via Inmersat C binnenkwam dat er piraten actief waren in de haven van Port au Prince. Uiterst voorzichtig met een extra uitkijk op de boeg naderden we het havengebied bij nacht. Het was een prachtige nacht met een mooi windje uit de Noord Oost. We waren niet alleen op het water en moesten een aantal keer flink uitwijken voor kleine vissers/vrachtbootjes die zelf zonder motor varen. Na een aantal keren overstag te zijn gegaan kwamen we bij het ochtengloren in de buurt van een Mexicaans vliegdekschip dat als bewaker van de vaargeul voor anker lag. De wind kakte in en veranderde uiteindelijk in de richting waar we heen moesten. Na 50 dagen puur zeilen kwam het anker te vallen in de baai waar we omringd waren door 3 oorlogschepen en een ziekenhuisschip. Al snel kwamen er locale bootjes op het schip af die goederen te koop aanboden. Elk bootje kreeg een fles drinkwater en tegen de avond kwamen er twee broertjes aan roeien met aan boord cigaren en sigaretten. Dit tot grote vreugde van de rokende bemanningsleden.

Al snel hebben we contact opgenomen met onze agent Jean Philipe van het bedrijf Agamar. Ons werd meegedeeld dat we om 1600 uur de haven in konden komen. Om 16:00 uur kregen we een telefoontje van de Agent dat het 20:00 uur zou worden. Zoals het vaak gaat beneden de rivieren, betekenen deze telefoontjes gewoon manjana (morgen). Het werd niet 20:00 maar 22:00 en zo konden we met behulp van de pilot (loods) boot veilig aan de kade komen. Even later kwam onze agent ons verwelkomen met een vrolijke smile op zijn gezicht. Een voorbode van een fijne samenwerking.

De volgende dag kregen we al vroeg de autoriteiten aan boord. Soms wel met een delegatie van 6 man sterk allemaal in het kleine roefje van de Tres Hombres. Wat ze kwamen doen?, wat scheepspapieren en paspoorten bekijken. Ze waren snel weer weg zonder dat ik hen iets hoefde te betalen. In deze landen is het vaak het geval dat ze allemaal iets krijgen. Zoiets als sigaretten, fles drank en zelf geld. Ik kon ze blijkbaar overtuigen zonder iets te hoeven zeggen dat wij een droog schip zijn en dat alle sigaretten opgerookt zijn. Het schip wekt ook niet de indruk dat er veel geld aan boord aanwezig is. Een uur later kwamen twee gasten van de Port Security aan boord. Ze konden moeilijk bewijzen dat ze dit ook daadwerkelijk waren. Maar toch liet ik ze meekomen naar de roef, het spel spelende. Vroeg Andreas mee te komen want ik voelde wat nattigheid. Nadat wat zogenaamde officiële papieren waren ingevuld bleven ze wat rondhangen, en wij maar vriendelijk blijven. Natuurlijk wilden ze een slof sigaretten! Goed, Andreas had nog twee pakjes sigaretten achter slot en grendel voor deze mannen.
Dat vonden ze natuurlijk niet genoeg. Toen hebben we ze gevraagd om een slof te kopen voor de 20 dollar die we ze toen gaven. Eerlijk gezegd waren ze terug in een uur, tezamen met een fles wijn. Door de dagen waren ze constant aan boord, waardoor we ons zogenaamd veilig voelden.

Het lossen ging redelijk snel, met de hulp van ieder aan boord en de stuwadoors van de haven. Vroeg in de middag kwam er een grote Mack truck een 45 voet container brengen die voor het schip werd geplaatst. Binnen een halve dag lagen dozen, matrassen, pampers, rollators, honderden zakken kleren, dozen ziekenhuisspullen etc etc, die we in de sneeuw nog hebben geladen in een hete 45 voets container. De gemoederen waren allemaal goed, Mission completed en de stuwadoors kregen allemaal een zak kleren of een deken mee. Velen waren hun huis verloren en sliepen onder de sterren of een dekzeil en waren hiermee enorm geholpen. De stichting Habitat pour Haïti was aanwezig. Ik heb een hele tijd met James gesproken over de situatie in Haïti en waar nu deze goederen terecht komen. Hij wist mij te vertellen dat deze spullen bedoeld zijn voor een tehuis in City Soleil, de armste buurt van Port au Prince. Het huis was ingestort en hij was samen met de organisatie in Nederland op zoek naar een geschikte plaats om te huren. De jonge man, mijn leeftijd stond er bijna alleen voor, maar wist de kracht te vinden om het werk dat zijn verongelukte broer voorheen deed voort te zetten. Dit met steun van de organisatie in Nederland. De volgende dag was de ontmoeting met Lia en haar 3 kleine weeskindertjes die dachten dat het schip van Peter Pan was gearriveerd met oa speelgoed en pampers. Lia heeft een weeshuis in Jacmel met 13 weesjes, die nu tijdelijk in tenten zijn ondergebracht. Het huis dat Lia huurde is onbewoonbaar verklaard. Toen wij samen met Robert (zie introductie hieronder) de volgende dag Jacmel bezochten (een rit over de bergen van 2 uur met gevaren) konden we dit met eigen ogen zien. Het was fijn ondanks alle ellende die ze doorgemaakt hadden, te zien dat de kinderen nog konden lachen en stralen.

Op een gegeven moment komt Robert in ons leventje. Scheepsagent voor de Amerikaanse regering. Sinds de aarbeving zijn er 5 schepen met hulpgoederen aangekomen, gecharterd en betaald door de Amerikaanse regering. Die dagen dat we in Port au Prince waren heeft hij ons zoveel mogelijk geholpen met allerhande. Naast boodschappenwagen, tour de catastrofe, en gids was Robert meer dan een scheepsagent. 12 jaar Haïti doet wel wat met je. Hij wist ons veel te vertellen. Een toepasselijke zin voor wat de mensen hier doormaken is zoals Robert zei: they are "Suffering in silence" Lijden in stilte... Mensen hebben de draad weer opgepakt, weinigen zijn aan het bedelen, waarschijnlijk zijn daar de Haïtianen te trots voor en iedereen loopt in zijn beste kleren rond. Waar leven al die mensen nou van en waar koken ze mee, en waar slapen ze allemaal. Het is niet te bevatten wat hier gebeurd is. Je moet je voorstellen zo'n 2 millioen inwoners in Port au Prince alleen al. Een stad op heuvels die totaal uit zijn voegen is gegroeid met al die mensen op elkaar in gammele onderkomens waar de meeste bouwsels onbewoonbaar zijn geworden. Koken wordt gedaan voornamelijk op houtskool, met als gevolg dat ontbossing het resultaat is, en dat allemaal nog voor het regenseizoen dat volgende maand begint. De uiteindelijke ramp komt nog. Haïti zal haar krachten moeten bundelen om droog te blijven, danwel om niet weg te spoelen. Wegen zijn nu al onbegaanbaar met gaten in het wegdek en waar gewoon een rivier doorheen stroomt omdat de brug is ingezakt. Al het huisvuil ligt langs de weg te rotten in de zon. Je kan je indenken wat voor ziektes er zullen uitbreken als al dat vuil de berg afstroomd. Robert voorziet een burgeroorlog, totale chaos.

Zaterdag avond had Robert Andreas en mij uitgenodigd op het hotelschip van de Verenigde Naties (UN) dat zo'n 50 meter tegenover ons lag. Het gebouw van de UN in Haïti ligt in puin, 100 VN mensen zijn tijdens de aardbeving omgekomen, mensen die hun leven geven om te helpen. Even een momentje om bij stil te staan. We waren al wat aan de late kant, maar the best stay till last.
Eenmaal aan boord, nadat we door een strenge security moesten, kwamen we aan in de bar op het bovendek onder de sterren. De meeste prominenten stonden nog overeind en toen we binnenkwamen werden we geadopteerd door de bar. Al snel kwamen we aan de praat, we hadden engelse folders mee en van het een komt het andere. Daar ontmoetten we een Nederlander waar wij ons verhaal aan vertelden. Die was direct enthousiast en wij moesten de PR vrouw ontmoeten. Even later was de deal bijna rond. Een vracht van Port au Prince naar de havenstad in het zuiden van het eiland Jacmel. De bar werd uiteindelijk gesloten. De bardame verwees ons naar de grote bar in het schip waar een bandje speelde. Daar gingen we met zijn allen kijken. Er was niks meer gaande, maar daar stond wel een piano op het podium. Daar mocht ik even op spelen. Het even spelen duurde maar liefs anderhalf uur waarin ik me helemaal liet gaan. Mensen gingen dansen en anderen zaten onderuit in een luie stoel te luisteren. Uiteindelijk ging iedereen met een foldertje van Atlantis naar zijn of haar kooi.

Maandag was de dag van het laden van de hulpgoederen van de organisatie World Food Program dat weer een onderdeel is van de Verenigde Naties. Dozen bestemd voor Unicef, honderden dozen met pindakaas, een half scheepsruim vol met bonen. Totaal zo'n 12 ton aan goederen en bijna vol. De eerste eerlijk betaalde vracht; een eer om dit te mogen varen. Die nacht onder zeil vertrokken vanaf het dok. Tegen 23:00 waren we onder vol zeil richting de west. De tocht heeft uiteindelijk 6 dagen geduurd waarvan 2 volle dagen bijna windstil. We konden niet oost varen daar wind en stroom tegen waren. Op een gegeven moment kwam er een goed windje en bracht ons 60 mijl oostelijk. Zondag middag kwamen we dan toch de baai in varen onder vol zeil. Langzaam zeil minderen totdat we goed en wel ten anker kwamen. Dat laatste viel nog niet echt mee. Uiteindelijk kreeg Andreas het voor elkaar dat het VN leger uit Uruguay een bootje ter beschikking stelde met maar liefst 75 pk. Na veel getrek en zeilmanoeuvres lagen we dan rond 16:00 aan de steiger met maar liefst 100 meter ketting uitstaand. Dit betekent dat we het anker 100 meter voor het schip hebben laten vallen en langzaam uitgevierd. Maakt het bij het wegvaren makkelijker om weg te komen. Direct werden we ontvangen door het team van het World Food Program, een hele delegatie was overgekomen uit Port au Prince inclusief de pr afdeling. Vele foto's zijn gemaakt bij binnenkomst en nog meer bij het lossen vandaag, maandag. De klus was geklaard; 12 ton vracht in 3 uur uit het schip in de vrachtwagen. Toen moesten we nog een tehuis vinden voor de piano, uiteindelijk zijn we met een pickup truck van het World Food Program in een escorte met 4 VN wagens door de stad bij de cathedraal terecht gekomen. De cathedraal, van 1840, was niet ingestort maar wel erg beschadigd. Ze wachten op 300.000 dollar om het gebouw weer te kunnen gebruiken. De piano komt op een prominente plaats en zal gestemd worden. De Vader was er erg blij mee en zijn jongens konden al een leuk deuntje spelen. Nadat ik mijn eigen nummer My Angel speelde, in die prachtige cathedraal met een fantastische acoustiek voelde het goed om de piano hier achter te laten. Haïti zal haar ritme terug moeten vinden. En wel in haar muziek. Het zijn mooie mensen met kracht en de wil om door te zetten.

Onze dokter en leerling stuurman Anne zijn vanuit Jacmel vertrokken naar Santo Domingo in de Dominicaanse Republiek. Ze konden een goede verbinding krijgen via onze contacten met de UN en WFP. Dokter heeft 60 dagen over ons gewaakt met al zijn kunnen. Een geweldige man, een aanwinst aan boord geweest. Hij heeft thuis heel wat te vertellen, zijn vrouw kent hem niet meer terug op Schiphol. Hij gaat een boek schrijven over deze reis. Anne wordt deckhand op een vrachtschip van een grote Deense Rederij. Haar schoolkosten zullen worden betaald door de rederij. Deze meid zullen we in de toekomst weer zien. Een geweldige kracht, altijd lief en behulpzaam. Wij wensen beide een goede thuiskomst.

Lia en haar zus van het Weeshuis Haïti in Jacmel kwam ons nog bedanken, kwam nog even op de kade om te vertellen dat ze alles had ontvangen en is hiermee flink geholpen. Mission completed met een best gevoel.

Dank aan allen die deze reis tot meer dan een succes hebben gemaakt.

Kapitein van de Schoenerbrik Tres Hombres

Arjen van der Veen